Wielka Brytania jest jednym z najbardziej przyjaźnie nastawionych krajów dla przedsiębiorców. Według oficjalnych statystyk Polacy są najliczniejszą grupą imigrantów posiadających własne firmy, których jest blisko 22 tysiące, co przekłada się na około 1.5% polskiej populacji w UK, najliczniejszy procent spośród wszystkich mniejszości. Ukazuje jak bardzo przedsiębiorczym jesteśmy narodem. Większość są to małe firmy, często jednoosobowe.
W tym artykule dowiesz się o najbardziej popularnych rodzajach działalności gospodarczych, szczególnie przeznaczonych dla małych firm.
Biznes i przedsiębiorca
Według najczęściej spotykanej definicji, biznesem nazywamy: przedsięwzięciem sprzedającym produkty lub świadczący usługi, które mają przynieść zysk.
Jest to najprostsza z definicji, która jednak nie zawiera w sobie wielu elementów składających się na prawdziwy i wielowymiarowy sens biznesu.
Biznes nie jest tylko pracą, która opiera się na przyniesieniu zysku. Celem jest rozwiązywanie problemów i potrzeb ludzkich, zyskując przy tym korzyści finansowe i samospełnienie.
Wystarczy spojrzeć na otaczający nas świat – każdego dnia korzystamy z usług najróżniejszych przedsiębiorstw: jeździmy autobusami, kupujemy jedzenie, korzystamy z usług fryzjerów, itd. Wiele osób jest zaangażowanych w przyniesienie konkretnego efektu. Aby zjeść bułkę na śniadanie, proces przechodzi przez dziesiątki osób, począwszy od farmerów, piekarzy, kierowców i dopiero kończy się na sprzedawcach.
Jaka zatem jest definicja biznesu? Biznes jest strukturą organizacyjną rozwiązująca problemy ludzkie i przynosząca zyski.
Jakie cechy powinna mieć osoba aspirująca na przedsiębiorcę?
- Zorganizowana i zmotywowana do samodzielnej i ciężkiej pracy,
- Wytrwała w swoich działaniach i podejmowanych decyzjach,
- Niezależna i samodzielna,
- Posiadająca cechy przywódcze i dużą pewność siebie,
- Otwarta i towarzyska,
- Posiadająca dużą wiedzę w swoim fachu,
- Podejmująca ryzyko i przejmuje inicjatywę w trudnych sytuacjach.
Jak widać, bycie przedsiębiorcą nie jest najłatwiejsze i wymaga determinacji, ciężkiej pracy i konsekwencji w swoich działaniach. Realizowanie swoich pomysłów, podejmowanie z tym związanego ryzyka – wymaga dużej odwagi.
Jednakże wiele współczesnych firm opiera się na jednoosobowej działalności lub składa się z kilku osób. Stworzenie struktury i znalezienie klientów często nie stanowi większego problemu.
W tym artykule głównie skupię się na rodzajach biznesów przeznaczonych dla osób chcących zostać osobą samozatrudnioną lub mających inspirację do założenia małej, maksymalnie kilkuosobowej firmy.
Rodzaje biznesów w UK
W Wielkiej Brytanii wyróżnia się trzy najbardziej popularne rodzaje biznesów (działalności gospodarczych) przeznaczonych dla samozatrudnionych lub małych firm:
- Self-Employed (Sole Trader) – samozatrudniony
- Partnership – partnerstwo, spółka partnerska
- Limited Company – Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
Każda ma swoje plusy i minusy. A także różnią się pod względem wymaganych dokumentów, podatków do zapłaty, sposobu dystrybucji przychodów i podziału obowiązków.
Samozatrudniony (Self-employed)
Jest to jednoosobowa działalność gospodarcza. Samozatrudnienie jest najprostszą formą prowadzenia działalności gospodarczej w Wielkiej Brytanii.
Nie ma prawnego podziału pomiędzy właścicielem, a firmą – co oznacza, że wszystkie długi i zyski należą do osoby samozatrudnionej. Prawnie nazywa się to „unlimited liability”, czyli nieograniczona odpowiedzialność. Najczęściej na ten typ działalności gospodarczej decydują się pracownicy budowlani (elektrycy, hydraulicy), fryzjerki, farmerzy lub agenci nieruchomości.
Jeśli zdecydujesz się na samozatrudnienie, musisz posiadać numer ubezpieczenia społecznego (National Insurance Number). Rejestrację Self-Employed należy dokonać do 3 miesięcy od rozpoczęcia działalności.
Podjęcie działalność gospodarczej nie wyklucza możliwości zatrudnienia w oparciu o umowę o pracę. Samozatrudnieni objęci są podatkiem dochodowym od osób fizycznych (Personal Income Tax) i mają obowiązek odprowadzić składki ubezpieczenia społecznego (National Insurance).
Właściciel jest zobowiązany za utrzymywanie regularnej dokumentacji finansowej, ale ostateczne, roczne podsumowanie finansowe, powinno zostać przekazane do profesjonalnego księgowego.
Samozatrudnieni mogą się łączyć w spółki partnerskie.
Zalety i wady samozatrudnienia
Zalety:
- Biznesy oparte na samozatrudnieniu są łatwe w utworzeniu i zaprzestaniu działalności,
- Praca na własny rachunek, bez posiadania przełożonego, z wolnością wyboru,
- Koszty posiadania firmy są na niskim poziomie i obejmowane są małą ilością regulacji prawnych.
Wady:
- Minusem samozatrudnienia są trudności z utrzymaniem się na rynku, często z powodu dużej konkurencji lub w trudności z wypromowaniem swoich usług wśród potencjalnych klientów,
- Właściciel nie raz jest zmuszony pracować dużo godzin i ma ograniczony urlop,
- Cała odpowiedzialność i zadania spoczywają na głowie właściciela.
Spółka partnerska (Partnership)
Zrzesza osoby samozatrudnione, które tworzą razem spółkę partnerską. Partnership jest polskim odpowiednikiem spółki cywilnej. Nie podlega obowiązkowi rejestracji w brytyjski urzędzie rejestrowym (Companies House). Spółka nie ma osobowości prawnej i jest ograniczona do 20 osób, każda z nich musi być osobą samozatrudnioną. Na ten rodzaj spółki najczęściej decydują się osoby chcące rozwijać własną działalność gospodarczą w niewielkim zakresie.
Wspólnicy sami ustalają na jakich zasadach działa spółka, dzielą się odpowiedzialnościami, zadaniami i zyskami. Każdy wspólnik sam opłaca swoje podatki i składki ubezpieczeniowe.
W spółki najczęściej wchodzą dentyści, doktorzy i księgowi.
Zalety i wady spółek partnerskich:
Zalety:
- Podzielona odpowiedzialność na wiele osób,
- Współpraca zwiększa perspektywy dotarcia do większej ilości klientów i osobistego rozwoju,
- Podział obowiązków wśród wspólników.
Wady:
- Więcej wspólników oznacza trudności w podejmowaniu decyzji,
- Często spotykana dysproporcja w zarobkach,
- Wspólnicy odpowiadają za zobowiązania spółki własnym majątkiem osobistym, bez znaczenia czy brali bezpośredni udział w podejmowanych decyzjach i zobowiązaniach.
Spółka z ograniczona odpowiedzialnością (Private Limited Company)
W przeciwieństwie do samozatrudnienia, spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością należy zarejestrować w Companies House. Spółka posiada także swoje prawa i zobowiązania. Spółka jest podzielona na udziały. Ktokolwiek, kto posiada, chociaż jeden udział, zostaje udziałowcem. W praktyce, jeśli jest to spółka, która jest firmą jednoosobową, stworzoną przez osobę samozatrudnioną, jest tylko jeden udziałowiec z jednym udziałem.
Stworzenie spółki jest bardziej skomplikowane niż zarejestrowanie się jak samozatrudniony. Wymaga wypełniania wielu formularzy oraz wymagania administracyjne i finansowe są większe niż w samozatrudnieniu.
Istotną kwestią w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością jest rozdzielenie firmy od właściciela – limited liability (ograniczona odpowiedzialność). W praktyce oznacza to, że oddzielenie finansów firmy od własnych (tyczy się to także długów). Jest to skuteczne zabezpieczenie w przypadku niepowodzenia firmy.
Znaczącą różnicą pomiędzy spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, a innymi formami prowadzenia działalności gospodarczych jest sposób opodatkowania ich dochodów. Osoby prowadzące działalność gospodarczą, jako samozatrudniony płacą podatek od dochodów, które osiągnęły. Deklarują wysokość osiągniętych dochodów w rozliczeniu rocznym i są zobowiązani do zapłaty składek na ubezpieczenie społeczne (National Insurance Contributions). W czasie prowadzenia działalności osoby te mogą wypłacać kwoty na swoje potrzeby (drawings).
Zalety i wady spółki z ograniczoną odpowiedzialnością:
Zalety:
- Spółka płaci mniejsze podatki w porównaniu z osobą samozatrudnioną,
- Rozdzielenie prawne firmy od właściciela – firma odpowiada skumulowanym kapitałem,
- Spółki tworzą bardziej profesjonalny wizerunek,
- Posiadanie nazwy firmy.
Wady:
- Bardziej skomplikowany proces podatkowy – jest potrzebny księgowy,
- Udostępnianie publicznie informacji o przychodach – wszystkie informację o firmie można znaleźć na stronie Companies House.
Plusy i minusy posiadania biznesu
Plusy:
- Praca na własny rachunek – brak wymagającego szefa; sam decydujesz w jakim kierunku podążasz ze swoim biznesem i karierą zawodową. Choć we własny biznes musisz włożyć ogromny wysiłek i determinację, nagroda za wysiłek wynagradza w pełni i motywuje do dalszej pracy,
- Ustalasz własne zarobki – możliwości w osiąganych zarobkach są uzależnione głównie od Ciebie, w zależności jaki biznes prowadzisz i w połączeniu kreatywnością, ciężką pracą i zarządzaniem własnym czasem – tym skuteczniej zwiększysz swoje zarobki,
- Brak monotonii – prowadzenie własnej firmy jest przeciwieństwem nudnej i powtarzalnej pracy – natłok najróżniejszych zadań będzie Ciebie trzymać z daleka od nudy,
- Możliwość odpisania kosztów od podatku – praca dla siebie, umożliwia odpisanie wydatków związanych z firmą, często używanych także i do celów prywatnych. Dzięki czemu możesz zaoszczędzić sporą ilość kapitału,
- Większa satysfakcja z życia – jak wiele badań ukazuje, praca dla siebie zwiększa szanse na samorealizację. Przekłada się to na szczęście, spełnienie zawodowe i poczucie satysfakcji.
Minusy:
- Ryzyko niepowodzenia – sytuacje losowe, wahania na rynku i lepiej prosperująca konkurencja, może przyczynić się do porażki Twojej firmy. Posiadanie przedsiębiorstwa umożliwia szanse na sukces, ale zarazem jest ryzykowne,
- Natłok obowiązków – kierowanie własną firmą wiąże się z wieloma obowiązkami, z którymi wcześniej nie miałeś do czynienia np. działania marketingowe; komunikacja z klientami; księgowość, itd. Musisz być przygotowany na cięższą pracę niż kiedykolwiek wcześniej, szczególnie w pierwszych etapach posiadania firmy,
- Duża odpowiedzialność – będąc właścicielem firmy jesteś za nią całkowicie odpowiedzialny. Gorszy okres w firmie, przełoży się na Twoje osobiste finanse, zdrowie i samopoczucie.
- Nieregularne zarobki – własna firma może przynieść większe pieniądze niż praca na etacie, ale niesie ryzyko ich braku lub niewielkiej ilości, szczególnie w pierwszych etapach rozwijania własnego przedsiębiorstwa.
Przydatne linki
- Założenie własnej firmy (poradnik z GOV.UK)
- Self-employed (poradnik z GOV.UK)
- Partnership (poradnik z GOV.UK)
- Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (poradnik z GOV.UK)
- Program do wystawiania invoice
Podsumowanie
Życie przedsiębiorcy nie jest usłane różami – jest to ciężka praca, wymagająca dużej determinacji, z masą obowiązków – i braku gwarancji na sukces. Jednakże w przypadku sukcesu przynosi nieporównywalnie większą satysfakcję z życia zawodowego i finansowego. Decydując się na taki krok, musisz dokładnie przemyśleć, czy jest to droga dla Ciebie. Widzisz siebie, jako przedsiębiorcę?
Każdy z powyżej opisywanych rodzajów biznesów można uzupełnić jeszcze w dodatkowe informacje. Napisz komentarz, który rodzaj działalności szczególnie Ciebie interesuje, a opiszemy go wkrótce z najmniejszymi szczegółami.