Wybudowanie budynku to wielki i złożony proces. Bez użycia ciężkiego sprzętu nie jest to możliwe. W tym celu używa się najróżniejszych maszyn budowlanych, które są kluczowe do szybkiej i efektywnej pracy. Przeczytaj o maszynach budowlanych wykorzystywanych przy budowie budynków i wymaganych kwalifikacjach do ich używania.
Angielskie określenia: heavy equipment operator, forklift operator, front end loader (FEL) driver, dumper track driver, telehandler driver, excavator operator
CPCS
Zanim przystąpię do opisów maszyn budowlanych, najpierw musisz zapoznać się z kartą CPCS (Construction Plant Competence Scheme) – tak brzmi pełna nazwa. Jest to obowiązkowa licencja dla operatorów maszyn budowlanych. Celem jest posiadanie przez operatora odpowiednich kompetencji do obsługi maszyn budowlanych. Istnieje wiele kategorii kart CPCS, w zależności od rodzaju maszyny i posiadanych umiejętności operatora.
Zobacz listę kategorii kart CPCS. Jak widzisz jest blisko 100 różnych kategorii. Decydując się na kurs na konkretną maszynę budowlaną, uzyskuje się odpowiednie kwalifikacyjne, które uprawniają jedynie do obsługi jednego rodzaju maszyny. Kursy różnią się ceną i długością w zależności od rodzaju maszyny.
Aby ukończyć kurs musisz zdać test teoretyczny i praktyczny. Po zdaniu, otrzymujesz certyfikat, a po okresie 2 do 4 tygodni dostajesz czerwoną kartę CPCS (Red Trained Operator Card). Aby otrzymać kartę, musisz ukończyć kursy CITB Health, Safety, Environment Test. Po tym wszystkim będziesz mógł legalnie obsługiwać maszyny na brytyjskich budowach.
Czerwona karta jest ważna przez okres dwóch lat. Jest to czas na opanowanie umiejętności obsługi konkretnej maszyny. W przeciągu tych dwóch lat jesteś zobowiązany do ukończenia odpowiedniego kursu NVQ (National Vocational Qualifications). Ma to na celu ukazanie Twoich kompetencji i wiedzy z zakresu obsługi maszyny oraz bezpieczeństwa na budowie. Musisz zbierać swój postęp nauki np. w formie Log Book. Dopiero po ukończeniu NVQ możesz ubiegać się o Niebieską Kartę CPCS. Niebieska karta CPCS (Blue Competent Operator Card) ukazuje Twoją wprawę w obsłudze i jest ważna na okres 5 lat.
Loading Shovel (Ładowarka)
Krótki opis i wykonywane obowiązki
Operator ładowarki wykonuje specjalistyczne oraz pomocnicze roboty ziemne, związane z budownictwem lub górnictwem, przy pomocy ładowarki. Celem pracy operatora jest wykonywanie załadunków i transportowanie mas ziemnych, a także sortowanie oraz rozmieszczanie materiałów na terenie składowania. Przy pomocy ładowarki wykonuje również pomocnicze prace przeładunkowe, transportowe i porządkowe. Operator jest odpowiedzialny za kontrolowanie stanu technicznego maszyny oraz odpowiada za jej prawidłową i bezpieczną eksploatację.
Miejscem pracy operatora ładowarki najczęściej są: tereny burzenia i rozbiórki budynków, teren budowy, piaskownie, żwirownie, rowy melioracyjne, kamieniołomy lub kopalnie.
Czym się zajmuje operator ładowarki:
- Wykonywanie wykopów, odspajanie gruntu terenu,
- Wyrównywanie terenu,
- Rozmieszczanie i segregowanie powstałych materiałów,
- Dokonywanie drobnych napraw, wymienianie płynów eksploatacyjnych i opon w koparko-ładowarce,
- Kontrola wykonywanej pracy i eksploatacji maszyny.
Zarobki
Zarobki operatora ładowarki:
- Średnia mediana brutto:
- rocznie: £27,000
- na godzinę: £12.8
- Średnia mediana netto:
- rocznie: £22,380
- na godzinę: £10.75
Uzyskanie licencji, koszt i na czym polega
Wyróżniamy dwa rodzaje ładowarek:
- A21 Wheeled Loading Shovel – czyli ładowarka kołowa, najczęściej spotykana na placach budowy,
- A22 Tracked Loading Shovel – ładowarka gąsienicowa, stosowana w miejscach o utrudnionym podłożu np. kamieniołom
W obu przypadkach kurs trwa około 5 dni, jeśli nie posiadasz doświadczenia. Zaś przy posiadaniu doświadczenia rocznego lub dwuletniego i więcej, kurs może trwać od jednego do trzech dni – jest to ustalane indywidualnie.
Podczas kursu nauczysz się:
- Konstrukcji maszyny i podstawowej terminologii,
- Kierowanie maszyną po różnych nawierzchniach,
- Obsługa łyżki,
- Najczęściej spotykane materiały i ich obsługa,
- Przydatne techniki,
- I wiele innych.
Z powodu różnego podwozia, różni się obsługa ładowarek i umiejętność obsługi jednego rodzaju, nie upoważnia do obsługi drugiego. W tym celu musisz podjąć następny kurs. Szkolenie kończy się testem teoretycznym i praktycznym, po którym uzyskuje się certyfikat ukończenia kursu oraz po 2-4 tygodniach czerwoną kartę CPCS.
Koszt kursu różni się w zależności od lokalizacji, firmy i posiadanych umiejętności. Średni koszt kursu, dla osoby początkującej lub z niewielkim doświadczeniem wynosi około £1,000. Koszt może się jednak różnić. Często spotykane są niższe ceny. W tym celu najlepiej skontaktować się z najbliższym ośrodkiem szkoleniowym i uzyskać cenę bezpośrednio.
Excavator (Koparka)
Krótki opis i wykonywane obowiązki
Operator koparki zajmuje się oddzielaniem urobku od gruntu, a następnie przenoszeniem go do pojazdów transportowych lub na składowiska. Koparka może także pełnić rolę maszyny przeładunkowej, poprzez nabieranie i przenoszenie materiału sypkiego. Z powodu tych funkcji, koparki są używane powszechnie przy pracach ziemnych budowlanych, transportowych i górniczych.
Operatora koparki możesz spotkać na placach budowy, pracach remontowych i modernizacyjnych, obiektach budowlanych, budowach sieci kanalizacyjnych, drogowych lub telekomunikacyjnych. Nie raz można spotkać koparki podczas wyburzeń i rozbiórek.
Idealny operator koparki powinien być osobą wykazującą się dużą precyzją, ale także delikatnością, wyczuciem i koordynacją ruchową. Istotna jest wyobraźnia, kreatywność i umiejętność planowania. Stabilność koparki, przygotowane terenu i oszacowanie zagrożeń stanowią część odpowiedzialności operatora koparki.
Zarobki
Zarobki operatora koparki:
- Średnia mediana brutto:
- rocznie: £37,000
- na godzinę: £19
- Średnia mediana netto:
- rocznie: £29,200
- na godzinę: £14
Uzyskanie licencji, koszt i na czym polega
Jak w przypadku ładowarek, koparki w Wielkiej Brytanią dzielą się na kilka rodzajów:
- A10 180 Excavator Below 5 tonnes – jest to połączenie koparki i ładowarki. Z przodu jest łyżka znana z ładowarek, a z jej tylnej części znajduje się ramię wraz z mniejszą łyżką. Jest to uniwersalne urządzenie, o dużej funkcjonalności.
- A12 180 Excavator Above 5 tonnes – to samo jak wyżej, ale o większej masie maszyny, przekraczająca 10 ton.
- A58 360 Excavator Below 10 tonnes – są to już typowe i znane koparki, posiadające ramię o dużym zasięgu, umożliwiające wykonywanie wielu czynności oraz łyżkę.
- A59 360 Excavator Above 10 tonnes – tak samo jak wyżej, ale o większej masie koparki, przekraczającej 10 ton.
Podczas kursu nauczysz się:
- Konstrukcji koparki i podstawowej terminologii,
- Sprawdzania stanu technicznego i podstawowej konserwacji maszyny,
- Poruszania się pojazdem,
- Obsługą wysięgnika i łyżki w różnych sytuacjach,
- Bezpieczeństwem obsługi maszyny,
- Przydatnych technik.
Jak widać, wyróżniamy cztery rodzaje koparek. Podobnie jak w przypadku ładowarek, posiadanie licencji na jedną, nie uprawnia do obsługi innych. Szkolenie kończy się testem teoretycznym i praktycznym, po którym uzyskuje się certyfikat ukończenia kursu oraz po okresie 2-4 tygodni czerwoną kartę CPCS.
Koszt kursu może się różnić w zależności od lokalizacji, firmy i posiadanych umiejętności kursanta. Średni koszt kursów, dla osoby początkującej lub z niewielkim doświadczeniem wynosi:
- 360 Excavator Below 10 Tonnes – £1,400, czas trwania: 3-8 dni
- 360 Excavator Above 10 Tonnes – £1,200, czas trwania: 3-10 dni
- 180 Excavator Below and Above 5 Tonnes – £1,300, czas trwania: 4-5 dni. Jest to kurs mniej popularny od koparki 360, głównie z powodu mniejszej funkcjonalności na budowach i innych miejscach.
Ceny mogą się różnić. Powyższe ceny mają na celu zobrazowanie przybliżonych kosztów kursów. W tym celu najlepiej skontaktować się z najbliższym ośrodkiem szkoleniowym i uzyskać cenę bezpośrednio.
Telescopic Handler (Wózek widłowy teleskopowy)
Krótki opis i wykonywane obowiązki
Wózek widłowy teleskopowy jest jednym wózków widłowych, często używanym w budownictwie, przemyśle i rolnictwie. Największą różnicą w porównaniu z innymi wózkami widłowymi jest wysięgnik umożliwiający nie tylko pionową zmianę położenia wideł, ale także poziomą. Jest to szczególnie użyteczne na placach budowy, gdzie brakuje miejsca i powierzchnia terenu jest najczęściej nierówna. Widły można zamienić na łyżkę lub wyciągarkę.
Niestety wysięgnik, który jest największą zaletą maszyny, nie jest pozbawiony wad. Prawa fizyki są nieubłagane i nie pozostawiają tutaj wyjątków. Możliwość wyciągnięcia wysięgnika do pozycji pionowych i poziomych obniża możliwości udźwigu ładunku. Maszyna mająca możliwość uniesienia do 2,5 tony, przy maksymalnym wychyleniu pionowym i poziomym jest w stanie bezpiecznie unieść jedynie 250kg.
Wózek widłowy teleskopowy jest najczęściej używany na budowach, z powodu ich funkcjonalności i mobilności na ciężkim terenie. Dodatkowo często używany jest w rolnictwie – z podobnych powodów, jak w budownictwie.
Zarobki
Zarobki operatora wózka widłowego teleskopowego:
- Średnia mediana brutto:
- rocznie: £37,000
- na godzinę: £19
- Średnia mediana netto:
- rocznie: £22,380
- na godzinę: £10.75
Uzyskanie licencji, koszt i na czym polega
Wózek widłowy teleskopowy ma kategorię A17. Jednakże dzieli się na podkategorie:
- A: Industrial Telescopic
- B: Up to 9 metres,
- C: All sizes ex. 360 slew,
- D: All sizes inc. 360 slew.
- E: Suspended load (nom- rough terrain)
Większość szkoleń obejmuje automatycznie podkategorię A i B, a wybiera się dodatkowo jedną z podkategorii C, D lub E.
Szkolenie kończy się testem teoretycznym i praktycznym, po którym uzyskuje się certyfikat ukończenia kursu oraz po 2-4 tygodniach czerwoną kartę CPCS.
Szkolenie trwa około 5 dni dla osoby bez lub ograniczonym doświadczeniem. Cena kursy najczęściej wynosi około £1,000. Koszt kursu może się różnić w zależność od firmy, dlatego warto skontaktować się bezpośrednio z ośrodkami szkoleniowymi.
Forward Tipping Dumper (Wywrotka)
Krótki opis i wykonywane obowiązki
Wywrotka, znana także z nazwy dumper, jest maszyną używaną do transportowania sypkiego materiału, najczęściej na placach budowy. Okoliczności na budowie zmuszają do przetransportowania ziemi z jednej części do drugiej – tutaj dumper staje się najefektywniejszą opcją. Pojemny i mobilny, idealnie nadaje się do transportu w ciężkich warunkach.
Zarobki
Zarobki operatora wywrotki:
- Średnia mediana brutto:
- rocznie: £30,000
- na godzinę: £14.3
- Średnia mediana netto:
- rocznie: £24,400
- na godzinę: £11.6
Uzyskanie licencji, koszt i na czym polega
Wywrotka znajduje się pod kategorią A09. Jest podzielona na dwie podkategorie:
- A: Wheeled – podwozie składa się z kół,
- B: Tracked – podwozie składa się z gąsienic.
Większość ćwiczeń składa się na obie podkategorie.
Szkolenie kończy się testem teoretycznym i praktycznym, po którym uzyskuje się certyfikat ukończenia kursu oraz po 2-4 tygodniach czerwoną kartę CPCS.
Szkolenie trwa około 2-3 dni dla osoby bez lub z ograniczonym doświadczeniem. Koszt szkolenia wynosi około £600. Ceny mogą się różnić, dlatego zalecam skontaktować się z najbliższym ośrodkiem szkoleniowym.
Przełożenie polskiego doświadczenia i edukacji w UK
Wiele osób przyjeżdża do UK posiadając już umiejętności i kwalifikacje zdobyte w ojczyźnie. Niestety prawo brytyjskie jednoznacznie wymaga od nas posiadania brytyjskich kwalifikacji. Od razu rodzi się pytanie: zatem muszę przechodzić całą drogę od samego początku, mimo posiadanego doświadczenia uzyskanego w Polsce? Nie koniecznie.
Podstawą jest uzyskanie karty CSCS, która umożliwi legalną pracę na budowie. Szczegóły do znalezienia w artykule o „Pracowniku Budowlanym”. Ubiegając się o kwalifikację do obsługi maszyny, którą już potrafisz obsługiwać, najczęściej nie musisz przechodzić całego procesu od samego początku. Aplikując o kurs, wystarczy poinformować o Twoim doświadczeniu, a kurs może być odpowiednio krótszy (i tańszy!).
Użyteczne linki
How to get a CPCS Card: a step-by-step guide
Podsumowanie
Duże zapotrzebowanie na wykwalifikowanych operatorów maszyn i wysokie zarobki zachęcają tysiące Polaków. Opisane maszyny to jedynie początek możliwości, jakie na Ciebie czekają. W przyszłości ukażą się kolejne artykuły, z maszynami budowlanymi.