Umiejętność prowadzenia samochodu jest w dzisiejszych czasach standardem. Ocenia się, że jest ponad 37 milionów pojazdów w Wielkiej Brytanii, a prawie 33 miliony ludzi w UK posiada prawo jazdy. Rola instruktora jazdy jest niezmiennie ważna, aby nowi kierowcy byli odpowiednio przeszkoleni i nie stanowili zagrożenia na drodze. Duże zapotrzebowanie, dobre zarobki i satysfakcja przyciągają wiele osób do wykonywania zawodu instruktora jazdy.
Angielskie określenia dla Instruktora jazdy: Approved Driving Instructor (ADI)
Realia pracy
Obowiązki
Do codziennych obowiązków instruktora jazdy należą:
- Tworzenie planów szkoleniowych dla kursantów, dostosowanych do ich potrzeb,
- Nauczanie uczestników kursu prawa drogowego i zasad obowiązujących na drodze,
- Demonstrowanie i nauka bezpiecznego kontrolowania pojazdu,
- Sprawdzanie umiejętności prowadzenia samochodu przez kursantów,
- Przygotowanie kursantów do sytuacji wymagających nagłej pomocy,
- Zaprezentowanie podstawowych części pojazdu i ich konserwacji.
W przypadku pracowania na własną rękę, bez udziału firmy, dochodzą dodatkowe obowiązki, takie jak:
- Promowanie biznesu i szukanie klientów,
- Zarządzanie planem dnia,
- Generalne zadania zarządzania biznesem.
Godziny pracy
Instruktorzy jazdy często chwalą sobie elastyczność pracy. Nauka jazdy, przeplatana dłuższymi przerwami między lekcjami, umożliwia dopasowanie do trybu życia. Jednakże podstawą jest dostosowanie się do dyspozycyjności kursantów – oznacza to także pracę w weekendy. Instruktorzy jazdy pracują najczęściej około 40 godzin w tygodniu, w zależności od ilości kursantów.
Zarobki
Zarobki różnią się w zależności od rodzaju zatrudnienia – czy pracujesz dla szkoły nauki jazdy, czy jesteś osobą samozatrudnioną. Druga opcja jest spotykana dużo częściej – 80% instruktorów pracuje samodzielnie. Dane poniżej ukazują zarobki w przypadku około 35 godzin pracy w tygodniu.
Średnie brutto:
Rocznie: £40,000
Na godzinę: £19
Średnie netto:
Rocznie: £31,000
Na godzinę: £15
Zarobki w przypadku osób samozatrudnionych mogą drastycznie się od siebie różnić. Konkurencja na rynku jest duża. Aby dotrzeć do klientów, należy nie tylko być dobrym nauczycielem, ale również zainwestować w marketing. Im więcej klientów i większa renoma instruktora, tym na większe zarobki może on liczyć. Doświadczeni i znani instruktorzy są w stanie pobierać nawet £35 za godzinę jazdy.
Zalety i wady
Zalety:
- Kluczowy wkład w kształcenie przyszłych kierowców i wpajanie im dobrych zasad,
- Doświadczeni instruktorzy jazdy mogą liczyć na dobre zarobki,
- Duża elastyczność godzin pracy.
Wady:
- Duża odpowiedzialność – odpowiadasz za kształcenie przyszłych kierowców,
- Musisz utrzymać swoje miejsce pracy – Twój pojazd. Bez niego nie jesteś w stanie pracować,
- Trudności w utrzymaniu stałego przychodu, szczególnie na początku kariery.
Czy jest to praca dla mnie?
Posiadanie umiejętności sprawnego kierowania samochodem to za mało, aby zostać wykwalifikowanym i profesjonalnym instruktorem jazdy. Oto cechy, które powinien posiadać instruktor jazdy:
- Cierpliwość i zdolność zachowania spokoju w stresujących sytuacjach,
- Empatia,
- Wiedza teoretyczna i umiejętności praktyczne z zakresu kierowania samochodem opanowane do perfekcji,
- Umiejętność nauczania,
- Wysoko rozwinięte umiejętności interpersonalne.
Co możesz zyskać?
Zostając instruktorem jazdy zyskasz profesję o stałym zapotrzebowaniu. Każdego roku dziesiątki tysięcy osób decyduje się na zdobycie kwalifikacji umożliwiających obsługę samochodu. Będąc doświadczonym i renomowanym instruktorem jazdy nie będziesz musiał się martwić o brak pracy. Aby dojść do tego etapu, będziesz potrzebował kilka lat ciężkiej pracy. Jeśli zatem motoryzacja jest Twoją pasją, lubisz pracę z ludźmi oraz widzisz siebie w postaci nauczyciela – praca instruktora jazdy jest dla Ciebie.
Potrzebne kwalifikacje i wykształcenie
Aby zostać instruktorem jazdy należy posiadać licencję Approved Driving Instructor (ADI). Jest to specjalna licencja uprawniająca do wykonywania zawodu instruktora jazdy.
Zanim zdecydujesz się na zostanie instruktorem jazdy sprawdź czy jesteś do tego upoważniony – link.
Następnie zanim przystąpisz do kursu, musisz najpierw zdobyć zaświadczenie o niekaralności (CRB). W tym celu udaj się na stronę, wypełnij formę na stronie internetowej i dostarcz wymagane dokumenty na pocztę, prosząc o „CRB and ID verification service”. Dodatkowo musisz dostarczyć potwierdzenia tożsamości:
- Paszport,
- Prawo jazdy,
- Rachunek z, sprzed co najmniej 3 miesięcy,
- Wyciąg z banku z, sprzed co najmniej 3 miesięcy.
Koszt zaświadczenia o niekaralności to jedynie £6. Kolejnym krokiem jest wypełnienie aplikacji. Stronę, która to umożliwia znajdziesz tutaj.
ADI TEST
Aby zostać instruktorem jazdy należy zdać trzy testy:
Część 1 – Zaawansowana teoria,
Część 2 – Zaawansowane prowadzenie pojazdu,
Część 3 – Test sprawdzający umiejętności nauczania.
Część pierwszą można zdawać, aż do skutku. W części drugiej i trzeciej masz trzy próby. Jeśli nie uda się zdać do trzech razy, to musisz odczekać 2 lata, zanim będzie mógł przystąpić ponownie.
W teorii, w celu przystąpienia do testów, nie musisz odbywać żadnych specjalistycznych kursów, ale w praktyce, bez odpowiedniego przeszkolenia szanse na zdanie są bliskie zeru. Aby znaleźć szkoły i instruktorów szkolących przyszłych instruktorów jazdy, możesz skorzystać z wyszukiwarki znajdującej się na stronie GOV.
Część 1 – zaawansowana teoria
Jest to najłatwiejszy egzamin, z nieograniczoną ilością prób zdania. Z łatwością możesz się go nauczyć w domu, przy użyciu książek oraz programów.
Test składa się ze 100 pytań. Łączna pula pytań wynosi ponad 900. Test jest podzielony na cztery kategorie:
- Przepisy drogowe,
- Znaki i światła, kontrola pojazdu, piesi i wiedza o samochodzie,
- Prawo i niepełnosprawność,
- Publikacje i techniki instruktażowe.
Aby zdać musisz odpowiedzieć poprawnie na 85% wszystkich pytań. Dodatkowo musisz uzyskać, co najmniej 80% poprawnie udzielonych odpowiedzi z każdej z kategorii. Zatem jeśli finalny wynik będzie powyżej 85%, ale w jednej z kategorii uzyskasz mniej niż 80%, to test będzie uznany za niezdany.
Test trwa 90 minut. Dodatkowo jest jeszcze tzw. Hazard perception test – w wolnym tłumaczeniu „test postrzegania ryzyka”. Podczas tego testu zostanie wyświetlonych 14 klipów wideo. W każdym z nich ukazane są zagrożenia, które należy odnaleźć. Im szybciej to zrobisz, tym więcej punktów dostaniesz – 5 punktów maksymalnie. Aby zdać należy zdobyć minimum 57 punktów z 75 możliwych.
Część 2 – Zaawansowane prowadzenie pojazdu
Czas na praktyczną część, czyli jazda samochodem. Można to porównać do testu praktycznego na prawo jazdy, z tą różnicą, że bardziej zaawansowany i trudniejszy. Podczas godzinnej jazdy, możesz popełnić maksymalnie 6 małych błędów, takich jak:
- Niewskazane włączenie kierunkowskazu,
- Nie obserwowanie lusterek wystarczająco często,
- Gwałtowane hamowanie.
Dodatkowo popełnienie jednego poważnego błędu dyskwalifikuje ze zdania testu. Przykładem poważnego błędu jest przejechanie podwójnej ciągłej.
Zdanie testu praktycznego jest trudne i wymaga bardzo dobrego opanowania zasad, przepisów i oczywiście samej jazdy.
Wskaźnik zdania w Birmingham w 2017/2018 roku wynosił 47.6%. Do testu możesz podejść maksymalnie 3 razy. Jeśli Ci się nie uda, możesz ponownie przystąpić dopiero po 2 latach. W tym przypadku pomoc wykwalifikowanego i doświadczonego instruktora jazdy jest wskazana. Pomoże w wyłapaniu najczęściej popełnianych przez Ciebie błędów, a także podzieli się wiedzą, która pomoże w zdaniu testu praktycznego.
Część 3 – Test sprawdzający umiejętności nauczania
Ostatni test, po którym zostaniesz wykwalifikowanym instruktorem jazdy. Celem jest nauczanie kursantów jazdy samochodem, prawda? Dlatego część 3 sprowadza się do sprawdzenia Twoich umiejętności nauczania.
Test trwa około godzinę. Przyszły instruktor musi sprowadzić ze sobą osobę, która uczy się prowadzić samochód, zaś osoba egzaminowana prowadzi lekcję. Egzaminujący zajmuje tylnie siedzenie, obserwuje i ocenia postępy na podstawie specjalnego formularza. Przez godzinę prowadzisz lekcję, dajesz instrukcje kursantowi, oceniasz jego jazdę i poprawiasz jego błędy.
Ten test ma przybliżyć Tobie jak najbliżej realia pracy instruktora jazdy. Pewnie posiadasz prawo jazdy i przypominasz sobie Twoje pierwsze godziny za kierownicą. Zmiana biegów, zmienianie pasa ruchu czy parkowanie jest teraz dla Ciebie zwykłą czynnością, ale dla osób uczących się jest to wielkie wyzwanie. Test numer 3 ma pokazać egzaminującemu, że posiadasz umiejętności nauczania, potrafisz przekazać informacje i dzielić się swoją wiedzą z kursantem. Umiejętności dydaktyczne i interpersonalne mają tutaj duże znaczenie. Dodatkowo osoby niedoświadczone i zmienne warunki na drodze sprawiają, że musisz dostosowywać lekcję do sytuacji.
Trzecia część testu jest najtrudniejsza. Podobnie jak w drugiej części testu, masz 3 próby na zdanie. Jeśli Ci się nie uda, musisz czekać 2 lata na kolejną szanse. Wskaźnik zdania w Birmingham dla 2017/2018 roku wynosił zaledwie 21.6%.
DVSA wymaga minimum 40 godzin treningu z instruktorem, zanim będziesz mógł przystąpić do testu. W praktyce jednak jest to zwykle za mało, aby móc zdać egzamin. Najczęściej nawet 100 godzin jest potrzebne do odpowiedniego przygotowania.
Po zdaniu drugiej części testu, możliwe jest przystąpienie do tzw. trainee instructor scheme, który umożliwia nauczanie kursantów przez okres 6 miesięcy. W tym okresie uczysz jazdy samochodem, samemu się ucząc trudnej sztuki nauczania, a w tym samym czasie zarabiasz pieniądze.
Koszty
Czas zacząć temat pieniędzy. Jeśli uważnie czytałeś/łaś ten rozdział, można wyciągnąć wnioski, że kurs na instruktora jazdy jest trudny, czasochłonny, a także dość kosztowny. Poniżej znajdziesz przybliżone koszty:
- Część 1 – £81 za test, £50 za książki i inne materiały naukowe. Łącznie to daje £131.
- Część 2 – £111 za test i około 20 godzin jazdy pod okiem wykwalifikowanego instruktora, co łącznie daje minimum £611.
- Część 3 – najbardziej kosztowna. Za test zapłacisz £111, a za około 60 lekcji będzie kosztowało około £1,611.
Po podliczeniu daje to £2,353. Choć to jeszcze nie wszystko, bo po zdaniu jeszcze musisz uiścić £300 za pierwszą licencję ADI. Jest to sporo pieniędzy. Powyższe obliczenia biorą pod uwagę, że zdasz wszystkie testy za pierwszym razem. Dodatkowo, możesz potrzebować więcej godzin jazdy. Realistycznie będziesz potrzebować, co najmniej £3,000, a pewnie więcej. Nie jest to mała kwota. Zapomniałbym wspomnieć, że po otrzymaniu licencji musisz kupić dostosowany pojazd -tzw. dual controls.
Według ostatnich danych od DVSA, zdawalność ADI wynosiła około 50%. Jak widać, nie jest łatwo, ale na pewno wykonalnie. Ale można mieć gwarancję, że po zdobyciu kwalifikacji i odpowiedniego prowadzenia biznesu, można osiągać zarobki przekraczające £35,000 rocznie. Zdobycie kwalifikacji trwa minimum 6 miesięcy.
Przełożenie polskiego doświadczenia i edukacji w UK
Dobra wiadomość dla instruktorów jazdy, którzy posiadają kwalifikacje zdobyte w Polsce. Nie musisz robić całego kursu od początku. Najpierw udaj się na stronę GOV. Na tej stronie możesz rozpocząć procedurę, która umożliwi zmianę polskiej licencji instruktora jazdy na brytyjski odpowiednik.
Aby uzyskać licencję ADI musisz uiścić opłatę w wysokości £300 i zdać trzecią część testu.
Zatem jeśli jesteś już wykwalifikowanym i doświadczonym instruktorem jazdy, cała procedura będzie dla Ciebie łatwiejsza. Głównie będzie teraz zależało od Twoich umiejętności prowadzenia pojazdu po lewej stronie oraz poziomu języka angielskiego.
Ścieżka kariery i perspektywy na przyszłość
Jest wiele możliwości wraz z latami doświadczenia. Począwszy od zwiększenia swojej renomy i zdobywania coraz większej ilości klientów, co w konsekwencji przyniesie dodatkowe przychody.
Kolejną opcją jest zdobycie dodatkowych kwalifikacji z zakresu obsługi i nauki większych pojazdów, takich jak ciężarówki lub autobusy.
Wiele dużych firm transportowych i logistycznych może potrzebować wykwalifikowanych specjalistów do szkolenia pracowników.
Następną ścieżką kariery jest zostanie instruktorem jazdy dla kolejnych instruktorów lub egzaminatorem.
Użyteczne linki
1stDrive – Kompleksowy portal doświadczonego instruktora jazdy z poradami i użytecznymi informacjami
W jaki sposób zostać instruktorem jazdy
Podsumowanie
Czy kariera instruktora jazdy nie brzmi zachęcająco? Dobre zarobki niewymagające pracy na pełny etat, duża elastyczność i satysfakcja z nauczania przyszłych kierowców. Zdobycie licencji nie jest najłatwiejsze, ale wykonalne dla osób ciężko pracujących i zmotywowanych.